هر انسان بالغ دارای ۳۲ دندان دائمی است که تعداد ۲۸ دندان از سن ۶ تا ۹ سالگی می رویند و ۴ دندان عقل در بزرگسالی (بین ۱۷ تا ۲۳ سالگی) تعداد دندان ها را کامل می کنند. دندان های شیری که از دوران خردسالی تا کودکی در دهان قرار دارند، با رویش دندان های دائمی کم کم لق شده و می افتند تا جای خود را به آنها بدهند. نقش والدین در حفظ بهداشت و زیبایی دندان ها در کودکان اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا کودک خود قادر به مسواک زدن صحیح نیست و متوجه مشکلات خاص دهان و دندان نخواهد شد.
مینای دندان اولین دیوار دفاعی دندان است که از پوسیدگی جلوگیری می کند. رنگ مینای دندان بستگی به عوامل ژنتیکی دارد به صورتی که برخی افراد حتی با رعایت دقیق نکات بهداشتی همواره دندان های زرد ولی سالمی دارند. البته منظور ما این نیست که زرد شدن رنگ دندان یک عامل ژنتیکی دارد، بلکه می خواهیم بگوییم همه دارای دندان های سفید صدفی نیستند و از نظر علم دندانپزشکی این موضوع مشکلی ندارد.
برخی افراد بین دندان های قدامی شاهد فضای خالی هستند که گاهی این فضا تنها چند میلیمتر است، ولی زیبایی لبخند را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین اگر یکی از دندان های جلویی از دست رفته باشد، فضای خالی بزرگی قابل مشاهده است که تاثیر منفی بر اعتماد بنفس ظاهری فرد خواهد داشت. به فاصله خالی که بین دندان ها وجود دارد، دیاستم گفته می شود. دقت داشته باشید که دیاستم تنها مختص دندان های قدامی نیست و می تواند بین دندان های آسیا هم باشد.
تفکر رایجی که در بین بسیاری از والدین وجود دارد این است که تصور می‌کنند دندان های شیری فرزندشان اهمیت چندانی ندارند زیرا به هرحال قرار است جای خود را به دندان های دائمی بدهند. ولی در واقع دندان های شیری باید تا زمان مناسب در دهان حفظ شوند در غیر این صورت بر چیدمان دندان های دائمی تاثیر می گذارند. شکستگی دندان شیری و اثرات آن روی دندان های دائمی یک مبحث حساس است، چرا که والدین باید در این باره آگاهی کسب کرده و در مواقع اورژانسی بهترین تصمیم را بگیرند. قصد داریم در این مطلب به انواع شکستگی دندان شیری بپردازیم و تأثیرات آن را بر دندانهای دائمی و سلامت دهان و دندان ذکر کنیم.
مینا و عاج دندان بخش های مهمی هستند که آخرین لایه دندان های ما محسوب می شوند و وظیفه تامین استحکام و جلوگیری از پوسیدگی آنها را برعهده دارند. ماده ای که مینا و عاج دندان از آن ساخته شده است، سخت ترین ماده معدنی موجود در بدن انسان محسوب می شود. این بخش از دندان ها علاوه بر این که از نظر استحکام و سلامت دندان اهمیت بسیار زیادی دارد، روی ظاهر افراد نیز تاثیر به سزایی دارد و بیشتر از بقیه قسمت ها به چشم می آید. این بخش‌ها از قسمت های داخلی دندان در برابر پلاک ها، مواد اسیدی، نوشیدنی ها یا غذاهای بسیار سرد و گرم محافظت می کنند. بنابراین مینا و عاج دندان بیشتر از بقیه قسمت ها در معرض فرسایش و خراب شدن هستند. بعد از این که مینای دندان شما آسیب دید، فرسایش و آسیب دیدگی می تواند به بخش های داخلی دندان برسد و مشکلات زیادی را بوجود بیاورد. در ادامه این مطلب با عارضه های مینا و عاج دندان و راه های پیشگیری و درمان آنها آشنا خواهیم شد.
با پیشرفت علم دندانپزشکی انسان‌ها امیدوار هستند تا سنین کهنسالی دندان های طبیعی خود را حفظ کنند. همچنین زیبایی دندان تبدیل به یکی از ترند‌های مطرح در صنعت مد شده و محصولات زیادی در این زمینه به بازار عرضه می گردد. اگر فارغ از پوسیدگی دندان و بیماری های دیگر دهان، دچار مشکلاتی مانند تغییر رنگ دندان، نامنظم بودن چینش دندان ها و … هستید، می توانید در دندانپزشکی شبانه روزی یا کلینیک های تخصصی، این مشکلات را برطرف کنید.
نوزاد انسان برای ارتباط با دنیای اطراف از روش های مختلفی استفاده می کند که تقریباً تمام این روش ها و رفتار برگرفته از غریزه طبیعی است. وقتی نوزاد به دنیا می آید، از بدو تولد می تواند عمل مکیدن را انجام دهد و با سینه مادر به آرامش می رسد. در سن ۶ ماهگی نوزاد درک صحیح تری از خود و دیگران پیدا می کند و متوجه می شود سینه مادر علاوه بر سیر کردن او، مایه آرامش نیز می باشد. حالا اگر بنا بر دلایلی نوزاد نیاز به آرامش بیشتری داشته باشد، انگشت خود را می مکد تا حس مشابه سینه مادر را ایجاد کند.
همواره یکی از مشخصات سالمندی کم شدن تعداد دندان ها است. البته با وجود پیشرفت علم پزشکی و بالا رفتن سطح بهداشت جامعه می توانیم به حفظ دندان های طبیعی خود امیدوار باشیم. اگر حفظ بهداشت دهان و دندان در زندگی شخص جز اولویت های مهم سلامتی باشد، قطعا همه دندان ها یا تعداد بیشتری از آنها حتی بعد از ۷۵ سالگی در دهان به شکل سالم باقی می مانند. علاوه بر مسواک زدن باید فاکتور‌های دیگری را نیز برای حفظ دندان در نظر گرفت، برای مثال رژیم غذایی مناسب در استحکام دندان ها اهمیت دارد که متاسفانه غالباً جدی گرفته نمی شود. برای اینکه بدانیم چگونه عمر دندان ها را افزایش دهیم، بهتر است مراقبت های ویژه دهان و دندان را بر اساس سن انسان دسته بندی کنیم.
رعایت بهداشت دهان و دندان باعث افزایش عمر دندان ها شده و از پوسیدگی آن جلوگیری می کند. البته حتماً شما به اندازه کافی در این باره اطلاعات دارید و می دانید بهترین روش برای پیشگیری از مشکلات دندان و لثه، مسواک زدن و کشیدن نخ دندان است. پوسیدگی دندان یکی از رایج ترین بیماری هایی است که انسان در طول زمان به آن مبتلا می شوند. این مشکل علاوه بر اینکه همراه با درد است، ظاهر زیبای دندان را نیز از بین می برد. از سوی دیگر بسیاری اوقات پوسیدگی دندان یا عفونت لثه باعث بروز مشکلاتی در قلب و عروق می شوند. از آنجایی که قلب عضو بسیاری حساسی است می خواهیم با بررسی ارتباط ناراحتی های قلبی و دندان، اطلاعات جامعی به شما ارائه دهیم تا با جلوگیری از پوسیدگی دندان ها سلامت قلب خود را نیز حفظ کنید.
بارداری تغییرات بسیاری در بدن بوجود می آورد، به صورتی که بسیاری از زنان باردار احساس می کنند تمام خصوصیاتی که قبلاً از بدن خود و واکنش های آن می شناختند، عوض شده است. اگر مراقبت های لازم در دوره بارداری به دقت پیگیری نشوند، ممکن است عوارض زیادی به همراه داشته باشد. یکی از عوارض شایع در دوران بارداری مربوط به بیماری های دهان و دندان است.
برای حفظ زیبایی و سلامتی دندان ها مسواک زدن، استفاده از نخ دندان و محلول دهانشویه بهترین راه حل است. همچنین باید هر ۶ ماه یکبار برای چکاپ به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید. ممکن است پوسیدگی دندان با لکه های کوچکی شروع شده، درمان نشود و به عصب دندان برسد. در چنین مواقعی دندانپزشک با انجام عصب کشی، عفونت ها و پوسیدگی ها را بر می دارد، سپس دندان را ترمیم می کند. افرادی که به دقت مسواک می زنند، نیز گاهی با پوسیدگی دندان مواجه می شوند زیرا همیشه احتمال دارد جرم ها در محل اتصال دندان و لثه جمع شده به وسیله مسواک به خوبی تمیز نشود. به این ترتیب میکروب ها به آرامی دندان را خراب کرده و به عمق آن نفوذ می کنند، در حالی که ظاهر دندان کاملاً سالم به نظر می رسد.
بسیاری از افراد بین سنین ۳۵ سالگی تا ۴۵ سالگی تعدادی از دندان های خود را از دست می دهند که عامل آن ممکن است پوسیدگی شدید، حوادثی مانند تصادفات رانندگی، استفاده از دارو‌های اعصاب، مصرف مواد مخدر و … باشد. از طرفی در سنین بالا مثلاً بعد از ۷۵ سالگی از هر ۴ سالمند یک نفر تمام دندان های خود را از دست داده است. بنابراین لازم نیست در این باره خجالت بکشید، در اولین فرصت به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید تا بهترین روش را برای ایمپلنت یا دندان مصنوعی به شما پیشنهاد دهد.
دندان پزشکی یوسف بالوی پور