دندان پزشکی یوسف بالوی پوریکی از مشکلاتی که ممکن است با آن رو به رو شوید، نهفتگی دندان عقل است. دندان عقل به 4 دندان گفته می شوند که در سنین بزرگسالی رشد خواهند کرد. اما اگر در حد فاصل سنین 17 الی 20 سال هستید و هنوز دندان عقل شما رشد نکرده است باید حتما به فکر آن باشید. در این مقاله از سایت دندانپزشکی دکتر بالوی پور در رابطه با اقداماتی که در صورت عدم رشد دندان عقل باید صورت گیرد، اطلاعات بیشتری در اختیار شما قرار می گیرد.
دندان عقل چیست؟
دندان ها از جمله مهمترین بخش زیبایی صورت هستند. که از همان سنین کودکی رشد آنها شروع می‌شود. بیش از 65 درصد انسان های روی زمین، 4 دندان تحت عنوان دندان عقل در دهان خود دارند. این دندان ها به آسیای سوم مشهور هستند.
اجداد ما کسانی بودند که علیرغم دانش شکار، هنوز موفق به کشف آتش نشده بودند. بنابراین مجبور بودند با دندان های خود همه چیز را خام بجوند. تکامل دندان های عقل را به ما هدیه داد تا جایگزینی برای دندان های آسیایی باشد که خرد شده یا خراب می شدند. هرچند که هزاران سال از آن روزها می گذرد، اما هنوز هم بیشتر افراد دنیا دندان عقل دارند و تنها 35 درصد از مردم هستند که دندان عقلی ندارند.
اما علت نام گذاری این دندان به نام عقل این است که، تمامی دندان های فرد در زمان کودکی رشد می کنند. دندان های عقل اما بعد از به سن بلوغ رسیدن انسان از زیر لثه سر بیرون می آورند. در واقع بلوغ را مرحله ای از عاقل شدن فرد در نظر گرفته و به این دندان ها دندان عقل می گویند.
وجود دندان عقل به خودی خود مشکلی ایجاد نمی کند. اما دو حالت تحت عنوان دندان عقل نهفته و دندان عقل نیمه نهفته ممکن است برای شما مشکل ایجاد کند.
دندان عقل نهفته
اگر دندان عقل بعد از یک محدوده سنی رشد نکند؛ به حالت به وجود آمده، حالت نهفتگی دندان عقل می گویند. در این حالت دندان در زیر لثه گیر کرده و برای خارج کردن آن لازم است جراحی انجام گیرد.
دندان عقل نیمه نهفته
حالت بعدی که برای دندان عقل صورت می گیرد این است که به صورت نیمه نهفته در می‌آید. نیمه نهفته در واقع حالتی است که در آن دندان عقل تنها اندکی سر از لثه بیرون آورده و بقیه آن زیر لثه گیر کرده است. این حالت سبب ایجاد درد در فک شده و حتی می تواند منجر به پوسیدگی دندان آسیای کنار خود نیز شود.
چرا هنوز هم دندان عقل در می آوریم؟
همان طور که گفتیم دندان عقل یادگار روزگارانی است که نیاکان ما غذاهای خام و ریشه سفت گیاهان را می خوردند. در واقع دندان عقل جایگزینی برای دندان پوسیده بود. اما سوال اینجاست بشر امروزی که غذای نرم و داغ می خورد چرا هنوز دندان عقل دارد؟
پاسخ کامل نشدن سیر تکامل است. تکامل انسان هنوز کامل نشده و هنوز هم به پیشرفت نیاز دارد. علاوه براین در نظر داشته باشید که 35 درصد افراد دنیا بدون این که دندان عقل داشته باشند متولد می شوند.
لازم است حتما دندان عقل کشیده شود؟
در گذشته این باور وجود داشت که پس از درآمدن دندان عقل باید حتما آن را کشید. اما امروزه دندانپزشکان نظر دیگری دارند.
دندان عقل جزو دندان هایی است که هرچند کمی غیر قابل دسترس است و برای مسواک کردن ممکن است خوب تمیز نشود؛ اما اگر در دهان شما به خوبی رشد کرده و تا 40 سالگی شما را دچار مشکلی نکرده پس لازم نیست آن را از دهان خارج کنید.
چه وقت لازم است دندان عقل کشیده شود؟
همان طور که گفتیم؛ خارج کردن دندان عقل از دهان همیشه لازم نیست. اما گاهی این دندان ها بد قلق شده و برای فرد درد و حتی پوسیدگی دندان های دیگر را به ارمغان می آورند. از این رو در موارد زیر لازم است که حتما دندان عقل جراحی شده و از دهان خارج شوند.
اگر دندان عقل به صورت نهفته است و بعد از بلوغ خارج نشده است.
اگر به صورت نیمه نهفته بوده و سبب ایجاد درد شده است.
اگر دچار پوسیدگی شده است.
اگر کج رشد کرده و به دندان کناری خود آسیب وارد کرده است.
اگر دندان عقل به فک فشار آورده و سبب کج شدن دیگر دندان‌ها می شود.
زمان رشد دندان عقل چه وقت است؟
برای این که بدانید آیا دندان عقل به موقع رشد نکرده و یا هنوز برای رشد آن زمان هست؛ باید زمان رشد آن را بدانید. معمولا بعد از به بلوغ رسیدن فرد انتظار می رود که دندان های عقل وی نیز رشد کنند. اما به طور کلی بازه زمانی 17 الی 20 سال مدت زمانی است که باید منتظر درآمدن دندان های عقل خود باشید.
اگر دندان عقل به موقع رشد نکرد چه اقدامی باید انجام شود؟
اگر تولد 20 سالگی خود را پشت سر گذاشته اید و هنوز خبری از دندان های عقل نیست، پس حتما باید به دندانپزشک مراجعه کنید.
با یک عکس برداری ساده می توانید متوجه وضعیت دندان های خود شوید. اگر دندان شما دچار نهفتگی باشد و یا جزو افرادی باشید که اصلا دندان عقل ندارند؛ به سادگی با یک عکس برداری دندان پزشک متوجه آن خواهد شد. از این رو به این موضوع اهمیت داده و حتما پیگیر باشید.
چطور دندان عقل کشیده می شود؟
اگر دندان عقل شما دچار خرابی سطحی شده باشد و یا بعد از عکس برداری متوجه سالم بودن ریشه شوید؛ می توان با بی حسی موضعی آن را خارج کرد. دندانپزشک با استفاده از آمپول لیدوکائین لثه و اطراف دندان را کامل بی حس کرده و با استفاده از لوازم مخصوص دندان شما را از فک خارج می کند.
اما حالت‌های دیگر نیز وجود دارند که باید در آن دندان با جراحی خارج شود. اگر دندان شما دچار پوسیدگی و خرد شدگی شده باشد، اگر دچار نهفتگی یا نیمه نهفتگی شده باشد و یا این که به سبب عفونت نتوان آن را خارج کرد.
تشخیص این که شما به جراحی نیاز دارید یا نه بسته به نظر پزشک است. اگر دندانپزشک شما جراحی را تشخیص داده باشد مطمئن باشید بهترین روش پیشنهادی برای شما خواهد بود.
آیا کشیدن دندان عقل عارضه ای هم به همراه دارد؟
ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که آیا کشیدن دندان عقل عارضه ای به همراه دارد؟ در پاسخ باید گفت: همه چیز به مراقبت های بعد از کشیدن دندان بستگی دارد. در نظر داشته باشید که دندان عقل که خارج می شود به مدت 4 روز لثه هنوز باز است.
در این مدت نباید نه مسواک بزنید، نه خوراکی های خیلی داغ و چای میل کنید. حتی مصرف سیگار می تواند از به وجود آمدن لخته و بسته شدن لثه جلوگیری کند. در این صورت دچار عفونت و درد خواهید شد. پس از جراحی حتما آب نمک غرغره کنید و مراقب زخم خود باشید.